„Przy pętli tramwajowej na Kole, między byłymi posiadłościami Ulrycha a ul. Ks. Janusza, powstały na 6 ha nieużytków ogródki działkowe. (…) w ten sposób około 100 rodzin zaczęło bawić się w ogrodników.”
Pracownicze Ogrody Działkowe KOŁO 2 (później jako Rodzinne Ogrody Działkowe) rozpoczęły działalność w 1952 r. Ich twórcy i twórczynie trafili na „jałowe, piaszczyste, pełne gruzów ziemi” nieużytki na skraju miasta i dość krótkim czasie udało im się je przeobrazić w bujne, pełne życia „działki”. Od samego początku postanowili zadbać o to, by dokumentować różne wymiary życia tworzącej się społeczności fotografując się przy pracach ogrodniczych, ale też zatrzymując obrazy spotkań, rozmów, wspólnego spędzania czasu.
Kroniki ROD KOŁO II, tworzone nieprzerwanie od początku lat 60. do lat dwutysięcznych to unikatowy i niezwykle bogaty materiał, marzenie każdego badacza społecznego i architekta zajmującego się tym tematem. Kiedy w ostatnie wakacje zobaczyliśmy je po raz pierwszy byliśmy pewni, że chcemy przygotować na ich bazie wystawę. Setki archiwalnych zdjęć, opowieści, wycinki z gazet tworzą unikatową opowieść miejskich ogrodników i ogrodniczek zanurzoną w czasie i życiu konkretnych osób. Unikatowość tych materiałów wynika także z bardzo rzadko spotykanej ciągłości (kroniki były prowadzone przez ponad 50 lat), ale też ogromnej czułości osób dokumentujących tą społeczność.
Fotografie pokazują zwykłe „działkowe” sytuacje, ale sporo jest wśród portretów osobistych opatrzonych krótkimi notkami, opisującymi osobowość wybranych ogrodników i ogrodniczek:
„Eugeniusz Szczucki wraz z żoną Marią , obdarzoną podobnymi cechami, lecz diametralnie innym temperamentem. Ze swojego ogródka zrobili istne cacuszko.”
Działkowicze są fotografowani na tle swoich altanek i wypieszczonych roślin, najczęściej latem, kiedy widać największe bogactwo i (bio)różnorodność tego miejsca. W ramach przygotowań wystawy udało nam się przeprowadzić rozmowy z częścią z nich o tym, czym jest dla nich „działka”, zebrać wspomnienia o tym, jak wyglądała ta społeczność i wejść głębiej ponad krótkie notatki kronikarzy.
Oprócz archiwalnych zdjęć i wypowiedzi ogrodników(-czek) wystawie towarzyszą też prace oparte na roślinach, które można najczęściej spotkać w tym terenie. Próbki tej różnorodności, ich strukturę w będzie można zbadać w części „Laboratorium”.
Dużo wysiłku włożyliśmy w próbę odtworzenia krajobrazu ROD Koło II i wrażeń, które on wywołuje. Wspólnie z grupą działkowców i mieszkańców Woli w czasie spacerów botanicznych z architektką Darią Szarejko-Worobiej opracowaliśmy mapę miejsc na terenie ogrodu, które zachwycają i kojarzą się z ważnymi osobistymi wspomnieniami. Tak powstała praca pt. „Mapa Wrażeniowa Działek”.
W ramach wystawy swoją premierę będzie miał także spacer peryskopowy artysty wizualnego, Mateusza Kowalczyka pt. „Koło_zdrój”. Dzięki technice wideo 360 będzie można w pełni zanurzyć się w ogrodach i poczuć ich atmosferę.
To tylko część prac i działań towarzyszących wystawie, którą będzie można oglądać w Domu Społecznym do 16 listopada. Po tym terminie aż do wiosny wystawa będzie dostępna w Domu Działkowca ROD Koło II przy ul. Dywizjonu 303 7.
Przy okazji zaproszenia na wystawę chcielibyśmy wyrazić ogromną wdzięczność za pomoc w przygotowaniu wystawy wszystkim ogrodnikom i ogrodniczkom ROD Koło II oraz mieszkańcom i mieszkankom biorącym udział w spacerach botanicznych. Szczególne podziękowania należą się jednej z działkowiczek, Pani Dorocie Korodziejewskiej i jej synkowi Jonatanowi. Bez nich nie byłoby tej wystawy!
A skąd tytuł? Dowiedziecie się na miejscu.
**************************
Partner merytoryczny wystawy: Warszawscy Działkowcy i Stowarzyszenie Zasiej
Opieka naukowa: Daria Szerejko-Worobiej
Kuratorki: Ewelina Bartosik i Agnieszka Dragon
Autor pracy „Koło_zdrój”: Mateusz Kowalczyk
Autorka obrazów altan: Agnieszka Dybowska
*************************
Wernisaż 9.10 godz. 17:00
Dom Społeczny Obozowa 85
Wystawa potrwa do 16.11.2021
Wystawa czynna w dni robocze 13.30-19.00.
************************
Spotkania towarzyszące wystawie:
• 10.10 / 13.00 Sąsiedzkie zbieranie nasion na działkach
• 23.10 / 16.30 Mały wielki problem. O znaczeniu nasion dla bioróżnorodności
Na wydarzenia wstęp wolny.